ฟักข้าวนั้นมีถิ่นกำเนิดในประเทศจีน พม่า ไทย ลาว บังกลาเทศ มาเลเซีย และฟิลิปปินส์ ซึ่งพบว่าเยื่อหุ้มเมล็ดของฟักข้าวสีแดงนั้นมีสารที่ชื่อ ไลโคปิน โดยมีสารไลโคปินสูงที่สุดในบรรดาผักผลไม้ที่ให้ไลโคปินทั้งหมด ปัจจุบันมีรายงานการศึกษาวิจัยของฟักข้าวต่อการรักษาและป้องกันมะเร็งในประเทศต่างๆมากมาย เช่น ประเทศจีนพบว่าโปรตีนจากเมล็ดมีความสามารถต้านอนุมูลอิสระและเพิ่มประสิทธิภาพการทำงานของเซลล์ตับในหลอดทดลอง ประเทศเวียดนามพบว่าน้ำมันจากเยื่อเมล็ดฟักข้าวมีประสิทธิภาพในการรักษามะเร็งตับ ประเทศไทยพบว่าโปรตีนในเมล็ดฟักข้าวมีฤทธิ์ยับยั้งการเจริญเติบโตของเชื้อเอชไอวี-เอดส์ และยับยั้งเซลล์มะเร็ง ซึ่งจดสิทธิบัตรในประเทศไทยแล้ว
ตำรับยาแก้เบื่อ แก้เมาเห็ด แก้กินผิด
ตำรับที่ 1 ใช้รากฟักข้าว รากแข้งขม รากเพกา รากชมชื่นหรือรากเขยตายมาฝนน้ำกิน หรือต้มกิน
ตำรับที่ 2 นำรากฟักข้าวมาแช่น้ำกิน
ตำรับที่ 3 นำรากฟักข้าว รากปอแดง รากกวาวเครือ รากทองกวาว ฝนกินหาย
ฟักข้าวเป็นสมุนไพรที่มีการใช้มากในการเป็นยาดับพิษร้อนถอนพิษไข้ ดังนั้นมักพบการใช้เถา ราก หรือใบในส่วนประกอบของการรักษา การถอนพิษผิดสำแดง ดับพิษไข้ทั้งปวง แก้ร้อนในกระหายน้ำ แก้พิษอักเสบ แก้กษัย แก้พิษฝี แก้ฝีในท้อง แก้ปวดบวม แก้พิษแมลงสัตว์กัดต่อย ในส่วนของเมล็ดนั้น นิยมใช้เป็นยาทาภายนอก โดยตำผสมกับน้ำมันงาหรือน้ำมันมะพร้าวในการรักษาหูด อาการอักเสบบวม กลากเกลื้อนอาการฟกช้ำ อาการผื่นคัน และโรคผิวหนังติดเชื้อต่างๆ
ตำรับอาหาร แกงส้มลูกฟักข้าว
ส่วนผสม ผลอ่อนฟักข้าว 1 ถ้วย, ปลา 1 ตัว, เครื่องแกง, (พริกแกง 5 เม็ด หอม 3 หัว กระเทียม 3 กลีบ กะปิ 1 ช้อนชา เกลือ 1 ช้อนชา) มะขามเปียก
วิธีทำ โขลกเครื่องแกงให้ละเอียด ใส่ปลาหั่นเป็นชิ้น พอปลาใกล้สุก ใส่ฟักข้าว น้ำมะขามเปียก ชิมรส ได้ที่ยกลง
(277)