วัดเจาะถ้ำ ถ้ำอชันตา (Ajanta Caves) ได้ชื่อว่าเป็นวัดถ้ำในพุทธศาสนาที่งดงามและเก่าแก่ที่สุดในโลก สร้างเมื่อ พ.ศ. 350 โดยพระภิกษุในสมัยนั้นได้ค้นพบสถานที่แห่งนี้ เห็นว่าเป็นสถานที่เหมาะสำหรับการปฏิบัติธรรมกรรมฐานเป็นอย่างยิ่ง จึงได้เจาะภูเขาเพื่อสร้างเป็นกุฏิ โบสถ์ วิหาร ฯลฯ เพื่ออาศัยอยู่อย่างสันโดษ เนื่องจากเป็นสถานที่ห่างไกลผู้คน ภายในเต็มไปด้วยงานแกะสลักหิน เป็นองค์เจดีย์ เป็นพระพุทธรูป และภาพจิตรกรรมฝาผนังถ้ำ เล่าเรื่องราวต่าง ๆ ในพุทธประวัติและชาดก ในปี พ.ศ. 2527 ได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นมรดกโลกโดย องค์การยูเนสโก
ถ้ำอชันตาตั้งอยู่ท่ามกลางเทือกเขาสลับซับซ้อน ในบริเวณฝั่งตะวันตกของที่ราบสูงเดกกัน (Deccan) ซึ่งอยู่ในเมืองเอารังคาบาด รัฐมหาราษฏระ ประเทศอินเดีย โดยวิธีการสร้างนั้นเป็นการขุดเจาะเข้าไปในหินบะซอลต์จนเป็นวิหารขนาดใหญ่ รวมระยะเวลาการเจาะทั้งหมด 800 ปี นับจากเริ่มเจาะตั้งแต่สมัยพุทธศตวรรษที่ 3
ถ้ำแห่งนี้ตั้งชื่อตามหมู่บ้านเล็กๆ แห่งหนึ่งใกล้ถ้ำนั้น และเป็นหนึ่งใน Unseen in India ที่คนทั่วไปอาจไม่รู้จัก ในขณะที่นักประวัติศาสตร์ศิลป์ทั่วโลกคุ้นเคยกับพุทธสถานแห่งนี้เป็นอย่างดี เนื่องจากภายในถ้ำจำนวน 30 ห้องที่เรียงต่อกันนั้นเต็มไปด้วยพุทธศิลป์ที่มีคุณค่ามากมาย
(210)