ในขณะสถานการณ์การระบาดของโควิด-19 สร้างความตื่นตระหนกให้กับผู้คนทั่วโลก หนึ่งในคำแนะนำถึงวิธีการป้องกันการติดเชื้อที่มักได้รับจากผู้เชี่ยวชาญด้านการแพทย์คือการหลีกเลี่ยงการใช้มือสัมผัสใบหน้า แล้วจะทำอย่างไรไม่ให้เกิดการกระทำที่เราเคยชินเช่นนี้ได้?
คำแนะนำของผู้เชี่ยวชาญท่ามกลางการระบาดของไวรัส กล่าวถึงการสวมหน้ากากอนามัยให้มีประสิทธิภาพมากที่สุด คือการไม่ใช้ซ้ำและไม่ควรใช้มือสัมผัสหน้ากากและใบหน้าบ่อยๆ โดยเฉพาะบริเวณจมูก ปาก และดวงตา แต่คนส่วนใหญ่มักเคยชินกับการใช้มือสัมผัสใบหน้า เพราะอะไรกัน?
Kevin Chapman นักจิตวิทยาและผู้อำนวยการศูนย์ Anxiety and Related Disorders ในเคนทักกี กล่าวว่า สาเหตุที่มนุษย์มักเอามือจับใบหน้าโดยไม่รู้ตัวเป็นบ่งบอกถึงการรับรู้ตนเองขณะอยู่ต่อหน้าผู้อื่น ซึ่งเป็นพฤติกรรมที่เกิดขึ้นเป็นปกติเมื่อต้องมีปฏิสัมพันธ์ทางสังคม
โดยธรรมชาติแล้วผู้คนมักจะตรวจสอบใบหน้าของผู้อื่นและมีความไวต่อการชี้นำ ดังนั้นการสัมผัสใบหน้าจึงเป็นส่วนหนึ่งที่เกี่ยวข้องกับการแสดงออกหรือแม้กระทั่งการปกปิดทางอารมณ์ นอกจากนี้ยังมีคำแนะนำจากผู้เชี่ยวชาญด้วยว่า การสัมผัสใบหน้าของตนจะช่วยลดความเครียดและเสริมสร้างความจำได้
ตั้งแต่การสัมผัสใบหน้ากลายเป็นเครื่องมือในการแสดงออกทำให้มนุษ์เรียนรู้ที่จะสัมผัสใบหน้าตัวเองบ่อยครั้งจนกลายเป็นพฤติกรรมตามธรรมชาติ นั่นเป็นเหตุผลที่ว่าทำไมมันจึงยากนักกับแค่การบังคับตัวเองไม่ให้เอามือมาสัมผัสใบหน้า แม้ว่ามันจะส่งผลต่อโรคภัยไข้เจ็บก็ตาม และแน่นอนว่ายิ่งวิตกกังวลก็ยิ่งเพิ่มการสัมผัสใบหน้ามากขึ้นไปอีก แล้วเราจะห้ามตัวเองได้อย่างไร?
การบอกว่าอย่าจับ ก็ยิ่งกระตุ้นให้จับมากขึ้น
แม้ว่าเราจะไม่สามารถทำตามคำแนะนำของแพทย์ได้ทั้งหมด แต่เราไม่ควรใช้วิธีการบังคับ ให้เลือกใช้วิธีที่ยืดหยุ่นกว่าแทน เช่น แทนที่เราจะบอกตัวเองว่า “วันนี้ฉันจะไม่แตะต้องใบหน้าของฉันเลย” ให้บอกตัวเองว่า “ฉันต้องระวังการสัมผัสใบหน้าของตัวเองมากขึ้นในวันนี้” จะช่วยให้คุณผ่อนคลายขึ้นและทำให้คุณสัมผัสใบหน้าน้อยลงด้วย
การตั้งเตือนในโทรศัพท์ หรือหากิจกรรมทำ อย่าให้มือว่าง
ผู้เชี่ยวชาญแนะนำให้คุณตั้งเตือนในโทรศัพท์มือถือได้ว่าให้ระวังการสัมผัสใบหน้า เผื่อว่าคุณกำลังเผลอทำอยู่จะได้รู้สึกตัวและหยุดการกระทำนั้น เมื่อการเตือนเกิดขึ้นบ่อยครั้งจะช่วยให้คุณควบคุมมือตัวเองได้ดีขึ้น
หรือสามารถใช้ตัวช่วยอื่นเพื่อทำให้มือของคุณไม่ว่าง เช่นการบีบลูกบอลหรือถืออะไรไว้ในมือ และการกอดอก เพื่อให้มือและแขนของคุณไม่สามารถจับใบหน้าได้
วิธีการนี้รวมไปถึงการสร้างความไม่สะดวกสบายในการจับใบหน้า หรือการสร้างปราการระหว่างใบหน้ากับมือของคุณ เช่นการใส่ถุงมือ การใส่แว่นตา และสำหรับผู้ที่ยอมเสียเวลาในตอนเช้าเพิ่มอีกสักหน่อย การแต่งหน้าแบบจัดเต็มก็ช่วยลดการสัมผัสใบหน้าได้อย่างไม่น่าเชื่อ
การล้างมือเป็นประจำ ช่วยลดความเสี่ยง
การล้างมือที่ได้ผลดีที่สุดคือการล้างด้วยสบู่เป็นเวลาอย่างน้อย 20 วินาที และอยู่ให้ห่างผู้ที่มีอาการป่วย รวมถึงหลีกเลี่ยงการสัมผัสกับผู้อื่นหรือสิ่งของสาธารณะโดยไม่จำเป็น
ที่มา Science alert
(806)