หญ้าถอดปล้องเป็นพืชน้ำ ลำต้นเรียบๆไม่มีใบเหมือนพืชอื่นๆ ลำต้นเป็นแท่งๆขนาดเล็กกว่าหลอดน้ำหวานเล็กน้อย ลักษณะเป็นปล้องๆขนาดยาวประมาณครึ่งไม้บรรทัด ซึ่งมีสรรพคุณคือ การใช้เป็นยาขับนิ่ว ขับปัสสาวะ โดยอาจใช้เดี่ยวๆหรือใช้ร่วมกับยาตัวอื่น เช่น หมอยาเมืองเลยนิยมใช้ตำรับ หญ้าถอดปล้อง หญ้าหนวดแมว ไมยราพ ในการรักษาอาการปัสสาวะไม่ออก ปัสสาวะกะปริบกะปรอย รักษานิ่ว ขับระดูขาว เป็นต้น และยังพบว่าหญ้าถอดปล้องมีผลออกฤทธิ์ขับปัสสาวะอย่างอ่อน
หญ้าถอดปล้องเป็นอันตรายต่อปศุสัตว์ เนื่องจากเป็นพืชที่มีพิษ ที่มีรายงานพบว่า สารประกอบในหญ้าถอดปล้องเป็นพิษได้หากใช้ในปริมาณที่มากเกินไป เคยมีรายงานว่าเป็นอันตรายกับเด็กที่นำมาเล่นเป็นหลอดดูดน้ำ
หมอแผนโบราณประเภทอินเดียนำหญ้าถอดปล้องมาใช้เป็นสมุนไพรแก้โรคบิดและช่วยเจริญอาหาร หญ้าถอดปล้องยังสามารถดูดซับแร่ธาตุโลหะหนักได้ปริมาณสูงจากดินที่มันเจริญเติบโต เช่น เซเรเนี่ยม ทอง และปรอท พบมากในส่วนของลำต้นที่นำมาวิเคราะห์ซึ่งโลหะทองคำที่อาจนำมาใช้ในการรักษาผู้ป่วยไขข้ออักเสบได้
ตำรับยาขับปัสสาวะ ขับนิ่ว บำรุงไต
หญ้าถอดปล้องทั้งห้า ไมยราบทั้งห้า กิ่งและใบของหญ้าหนวดแมว อย่างละ 1 กำมือ น้ำประมาณ 2 ลิตร ต้มดื่มต่างน้ำ ช่วยขับปัสสาวะ รักษาโรคนิ่ว ขับระดูขาว บำรุงไต
(1331)
