ปริศนาหินทรงกลม ในช่วงปี 1930s ลูกจ้างของบริษัทผลไม้ของคอสตาริกา ได้ถางพื้นที่รกร้างเพื่อปลูกกล้วย แต่กลับพบหินทรงกลมหลากหลายขนาดฝังอยู่ใต้ดิน หลังจากนั้นได้มีการขุดหินเหล่านี้ไปประดับตกแต่งอาคารหรือสถานที่ต่างๆ เป็นจำนวนมาก บ้างก็ถูกทุบทำลายโดยนักล่าสมบัติ แต่หลายสิบปีต่อมา หินกลมเหล่านี้ก็ได้รับความคุ้มครองจากสหประชาชาติ และองค์การยูเนสโกได้ประกาศให้หินเหล่านี้เป็นสมบัติของโลก และมีการขุดพบในภูมิภาคดิกีสเดลต้าอีกกว่า 300 ลูก
หินแต่ละก้อนจะมีขนาดต่าง ๆ กัน ตั้งแต่ก้อนเล็กที่มีเส้นผ่าศูนย์กลางไม่กี่เซนติเมตร จนถึงขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 2 เมตร และมีน้ำหนักมากถึง 15 ตัน มีรูปทรงกลมที่สมมาตรและถูกขัดผิวให้เรียบ ซึ่งแสดงถึงความประณีตและชำนาญของช่าง ในปัจจุบันหินกลมบางส่วนยังคงอยู่ในที่แห่งเดิมที่มีการค้นพบ คาดว่ามีความเกี่ยวข้องกับวัฒนธรรมดีกิสที่เคยเจริญรุ่งเรืองในช่วงปี ค.ศ.700-1530 แต่ก็ยังไม่สามารถยืนยันได้ เนื่องจากการตรวจดูอายุของหินนั้นทำให้ทราบเพียงช่วงเวลาที่มันถูกใช้งานเป็นครั้งสุดท้าย แต่ไม่สามารถระบุเวลาหรือวัตถุประสงค์ที่มันถูกสร้างขึ้นมาได้
ภาพ Mario Roberto Durán Ortiz และ John W. Hoopes
(179)
